Kawa ma wiele zaskakujących zalet. Poznajcie je!
Poza kofeiną kawa zawiera też inne korzystne związki bioaktywne, takie jak polifenole, diterpeny i trygonellina, które mają właściwości przeciwutleniające. Na jakie korzyści zdrowotne z codziennego picia kawy możemy liczyć?
• Więcej energii
Kawa może zwiększyć poziom energii. Badania wykazały, napój ten może również poprawiać wydajność ćwiczeń, zwłaszcza wytrzymałościowych. Dzieje się tak za sprawą kofeiny – stymulatora centralnego układu nerwowego, który występuje w ponad 60 rodzajach roślin, nie tylko w kawie.
Jelita wchłaniają kofeinę w ciągu 45 minut od spożycia, a jej najwyższy poziom w krwiobiegu występuje w czasie od 15 minut do dwóch godzin. Czas trwania zależy od tego, co znajduje się w jelitach – żywność i składniki takie jak błonnik mogą spowolnić wchłanianie kofeiny. Po spożyciu kofeina ma okres półtrwania wynoszący około czterech do sześciu godzin, co oznacza, że nawet połowa jej zawartości będzie nadal znajdować się w krwiobiegu przez maksymalnie sześć godzin później. Jeśli jednak pijesz kofeinę, gdy jesteś już wyczerpany, możesz ryzykować załamanie kofeinowe w ciągu trzech do czterech godzin.
• Ochrona przed chorobami serca
Według American College of Cardiology picie dwóch do trzech filiżanek kawy dziennie może zmniejszyć ryzyko chorób serca i udaru mózgu nawet o 15%. Badania pokazują, że kofeina może wprawdzie chwilowo podnieść ciśnienie krwi, ale jeśli regularnie pijemy kawę, efekt ten jest zmniejszony.
• Długowieczność
Picie kilku filiżanek kawy dziennie może przedłużyć życie, niezależnie od tego, czy kawa jest kofeinowa, bezkofeinowa, rozpuszczalna czy mielona.
• Niższe ryzyko cukrzycy typu 2
Badanie opublikowane w czasopiśmie Nutrition Reviews sugeruje, że filiżanka lub dwie kawy bez kofeiny dziennie może chronić przed cukrzycą typu 2. Podobne wyniki stwierdzono dla kawy zawierającej kofeinę. Uważa się, że jest to zasługa związków roślinnych znajdujących się w kawie, a nie kofeiny. Inne badanie sugeruje, że fitozwiązki obecne w kawie pomagają chronić komórki trzustki wytwarzające insulinę.
• Niższe ryzyko depresji
Metaanaliza siedmiu badań opublikowanych w latach 1980–2015 sugeruje, że ryzyko depresji spada o osiem procent na każdą wypitą filiżankę kawy. Oczywiście w tym przypadku zasada im więcej, tym lepiej, nie do końca się sprawdza – nie powinno się bowiem przekraczać porcji 4 filiżanek dziennie.
• Niższe ryzyko chorób wątroby
Badanie z 2021 roku opublikowane w czasopiśmie BMC Medical Health sugeruje, że kawa chroni przed przewlekłą chorobą wątroby, znaną jako stłuszczenie.
Mimo wszystkich korzyści płynących z picia kawy trzeba pamiętać, że kofeina bardzo łatwo uzależnia. Osoby regularnie pijące kawę mogą zauważyć, że potrzebują więcej niż jednej filiżanki, aby zwiększyć poziom energii, zaś jej odstawienie na dłuższy czas może powodować bóle głowy, drażliwość, zmęczenie, a nawet depresję. Dodatkowo u niektórych osób po wypiciu kawy może wystąpić zgaga lub nawet rozstrój żołądka – dzieje się tak, ponieważ kofeina zwiększa uwalnianie kwasu żołądkowego. Kofeina może również hamować wchłanianie wapnia, a jej nadmiar może powodować roztrzęsienie, niepokój, niepokój, zawroty głowy lub odwodnienie.
- tekst: Zuzanna Kozłowska