Istnieje wiele teorii na temat powstania i funkcjonowania życia. Najlepsze potwierdzenie w badaniach ma teoria Darwina, która stała się też fundamentem, na którym wyrastają liczne hipotezy szczegółowe. Jedną z ciekawszych jest teoria Gai.
Autorem koncepcji Gai jest brytyjski ekolog i biolog James Ephraim Lovelock. Nazwa tej teorii – nadająca jej nieco filozoficznego charakteru – pochodzi od imienia greckiej bogini, która była uosobieniem matki Ziemi. Gaja wyłoniła się z chaosu, co może się kojarzyć z powstaniem naszej planety. Ziemia przecież uformowała się z ogromnej wirującej chmury gazu, pyłu i skał. Połączenie się tych składników zdecydowanie przypomina chaos – stan materii, z którego zrodziła się grecka bogini.