Od czasów starożytnego Rzymu był jednym z najpopularniejszych warzyw w Europie. Warto odkryć go na nowo
Autor: Joanna Paluch
Z wyglądu przypomina pietruszkę, lecz jest od niej dużo większy i dwa razy tańszy. Zanim marchewka i ziemniaki podbiły nasze stoły, w zimowym jadłospisie naszych przodków królował przede wszystkim pasternak. Prawdopodobnie pochodzi właśnie stąd, z Europy Wschodniej, skąd rozpowszechnił się na cały kontynent.
Był niegdyś niezwykle ceniony i używany, jako roślina lecznicza, a w XIX w. wyrabiano z niego sok oraz piwo. W dawnej Polsce, przed rozpowszechnieniem ziemniaków, był on najczęściej uprawianym warzywem. Niestety, w miarę popularyzowania się warzyw z Nowego Świata, pasternak popadał coraz bardziej w zapomnienie, a co gorsza posądzano go o wywoływanie groźnych objawów, takich jak ataki delirium. Dziś uprawiany jako roślina pastewna, nie jest łatwo dostępny, lecz warto poszukać go na targach ekologicznych czy w hurtowniach. Można również wysiać go w ogródku.
Pasternak odznacza się największą wartością odżywczą spośród warzyw korzeniowych. Zawiera sporo potasu, dużo soli mineralnych, witaminę C i B. Posiada właściwości lecznicze. Przeciwdziała powstawaniu kamieni moczowych i żółciowych, obniża ciśnienie, działa przeciwbólowo i uspokajająco. Przede wszystkim jest jednak pyszny. Jego słodkawy, pełny smak doskonale współgra z innymi warzywami korzeniowymi, np. marchwią, ale również z orzechami, nasionami, a nawet owocami. Jest sycący i mączysty, więc doskonale nadaje się na placki, chipsy czy frytki, które będą nie tylko smaczne, ale i zdrowe. Warto zaprosić go do naszego zimowego stołu.
- Zupa krem z pasternaku:
0,5 kg pasternaku
2 kwaśne jabłka
2 kostki warzywne lub 1 l wywaru
1 cebula
1 łyżeczka chrzanu
4 łyżki oliwy
1 szklanka śmietany sojowej
liście laurowe, ziele angielskie
sól i pieprz
Kostki rozpuścić w 1 l. gorącej wody, dodać liście laurowe i ziele. Jabłka i pasternak obrać i pokroić. Cebulę posiekać i poddusić razem z pasternakiem, jabłkami i przyprawami. Wlać bulion i gotować, aż pasternak będzie miękki. Wyjąć liście i ziele, a zupę zmiksować, dodać śmietanę i chrzan. Przyprawić do smaku. Podawać z grzankami.
- Frytki :
1 kg pasternaku
oliwa
tymianek, rozmaryn
sól, pieprz
Pasternak obrać i pokroić w grube słupki. Wyłożyć na blasze wysmarowanej oliwą. Dodać gałązki świeżego tymianku i rozmarynu. Doprawić solą i pieprzem, polać odrobiną oliwy. Piec w temp. 200 st. C przez około 20 min. Pasternak można również łączyć z marchewką i pietruszką.
- Placki z pasternakiem i marchewką:
Po 2 korzenie marchewki i pasternaku
1 szalotka
mąka grochowa
1 łyżka otrębów
0,5 szklanki jogurtu sojowego
curry
starty imbir
starta gałka muszkatołowa
chilli
natka pietruszki
sól,
pieprz
Marchewkę i pasternak obrać i zetrzeć na grubych oczkach. Podsmażyć z szalotką, dodać sól i pieprz, ostudzić. Jogurt sojowy ubić, dodać mąkę, otręby i wymieszać (ciasto powinno być gęste) dodać przyprawy i posiekaną natkę. Połączyć warzywa z ciastem, uformować placki i smażyć na złoty kolor. Można podawać z kaszą lub ryżem i duszonymi warzywami.
- Orientalna potrawka warzywna
1 duży pasternak
1 średni bakłażan
1 średnia cukinia
20 dkg fasolki mamuciej
10 grzybków shitake
czarny sezam
sos sojowy
czarnuszka
siekany imbir
czosnek
sól, pieprz
Grzybki namoczyć w wodzie (najlepiej przez całą noc). Bakłażan i cukinię pokroić, osolić i wytrzeć, pasternak obrać i pokroić na cienkie słupki. Podsmażyć imbir i czarnuszkę, dodać sos sojowy i pokrojony pasternak, grzybki i posiekany czosnek. Smażyć chwilę, dodać cukinię i bakłażana. Fasolkę obrać i zblanszować. Dodać na patelnię, całość doprawić i dusić razem około 5 min. Sezam uprażyć i posypać nim warzywa. Można podawać z ryżem skropionym sokiem z limonki, najlepiej basmati lub jaśminowym.
Joanna Paluch -wegetarianka z ambicjami na wegankę. Studentka pedagogiki. Chciałaby zmienić świat, ale na razie postanowiła zacząć od siebie.