Do niedawna trudno było znaleźć rzetelne informacje w języku polskim o tym, co powinny jeść wegetariańskie i wegańskie dzieci. Na szczęście jest już dostępna obszerna broszura o żywieniu dzieci wegańskich oraz książka o diecie dzieci wegetariańskich.
Wegetariańskie i wegańskie żywienie dzieci wciąż budzi kontrowersje. Niesłusznie. Badania naukowe (w tym polskie, prowadzone w Centrum Zdrowia Dziecka) udowodniły, że dobrze skomponowana dieta roślinna jest odpowiednia na każdym etapie rozwoju. Coraz częściej wspomina się o tym w mediach, jednak wciąż brak rzetelnych informacji w języku polskim o żywieniu wege-maluchów. W odpowiedzi na ten stan rzeczy Fundacja Viva! postanowiła wydać tłumaczenie broszury ?Healthy Veggie Kids?. Autorka, Juliet Gellatley, jest dyplomowanym specjalistą ds. żywienia, założycielką i szefową Fundacji Viva! w Wielkiej Brytanii oraz Vegetarian&Vegan Foundation, a także uznanym autorytetem w dziedzinie diety wegańskiej. Sama ma dwóch synów, wegan. Polska wersja poradnika nosi tytuł ?Mali wegetarianie i weganie? i jest już dostępna w sklepiku Fundacji Viva!. Poniżej prezentujemy jego fragmenty (w tłumaczeniu Barbary Arciszewskiej).
Czym skorupka za młodu…
Kolejne instytucje zajmujące się żywieniem człowieka mówią otwarcie – unikanie w diecie produktów pochodzenia zwierzęcego i zastąpienie ich nieprzetworzonymi produktami pochodzenia roślinnego pozwala uniknąć lub znacząco zmniejszyć ryzyko wielu chorób, w tym otyłości. Podkreślają one również, że sposób odżywiania w dzieciństwie ma olbrzymi wpływ na stan zdrowia w dorosłości.
Jadłospis przeciętnego dziecka składa się głównie z produktów gotowych na bazie przetworzonego mięsa i nabiału, o wysokiej zawartości tłuszczów, soli i cukru. Z talerza znikają lub, przy odrobinie szczęścia, schodzą na drugi plan świeże warzywa i owoce oraz bogate w skrobię węglowodany, takie jak nieprzetworzone (pełnoziarniste) płatki śniadaniowe, pełnoziarniste pieczywo, pełnoziarnisty makaron i brązowy ryż. Mięso i nabiał stanowią zaś podstawę każdego posiłku. Konsekwencje dzieci odczują w przyszłości w postaci obniżonej jakości życia, niskiej odporności i złego stanu zdrowia.
Wyobraźmy sobie taką sytuację: dowiadujesz się, że Twoje dziecko jest nałogowym palaczem. Jesteś przerażona/y na samą myśl! Dlaczego? Bo dziś wiadomo już, że palenie tytoniu jest jedną z głównych przyczyn raka i 30 proc. zgonów wśród dorosłych! 35 proc. zgonów spowodowanych jest niewłaściwym odżywianiem, ale o tym wie już zdecydowanie mniej osób.
Wiele dolegliwości łączonych ze starością nie jest skutkiem starzenia się, a niewłaściwego sposobu odżywiania się w przeszłości. Przykład? Nadciśnienie, powszechnie uważane za nieodłączny element wieku podeszłego. Mieszkańcy krajów, w których menu składa się głównie z produktów pochodzenia roślinnego, nie mają z nim problemu.
Ale czy dieta roślinna może być stosowana również w przypadku dzieci? Oczywiście!
Wyniki licznych badań naukowych mówią jedno: wegetariańskie i wegańskie dzieci otrzymują w pożywieniu niezbędne składniki odżywcze. Zawartość tłuszczów w ich pożywieniu jest zazwyczaj niższa, szczególnie w diecie dzieci wegańskich (ale wystarczająca!), natomiast zawartość najważniejszych witamin: beta-karotenu, C i E, a także błonnika, żelaza i kwasu foliowego często znacząco przewyższa tradycyjny sposób odżywiania się.
Amerykańskie Stowarzyszenie Dietetyków stwierdziło, że odpowiednio zbilansowana dieta wegańska jest w stanie zapewnić tak niemowlętom, jak i starszym dzieciom wszystkie składniki odżywcze niezbędne do normalnego rozwoju, a dodatkowo może obniżyć ryzyko chorób przewlekłych w późniejszym wieku. Co najważniejsze, dieta wegańska zawiera większą różnorodność produktów, która być może skłoni dzieci do przyjęcia zdrowych zwyczajów żywieniowych na całe życie.
Jak mówi prof. Campbell, światowej sławy biochemik żywności: Im bliżej jesteśmy diety całkowicie opartej na składnikach roślinnych, tym większe korzyści odnosi nasze zdrowie. Produkty zwierzęce nie mają na nas dobrego wpływu i powinniśmy z nich zrezygnować.
To, czy zdrowie i energia będą towarzyszyć naszemu dziecku przez całe życie, zależy głównie od tego, jakie nawyki żywieniowe w nim zaszczepimy.
Sztuczki dla rodziców
Jak przekonać malucha do zdrowych produktów?
? Zawsze trzymaj miskę z owocami na stole jako poręczne źródło szybkiej przekąski
? Zawsze miej w lodówce kilka świeżo pociętych warzyw do chrupania.
? Do płatków śniadaniowych dodaj banana i inne świeże lub suszone owoce
? Kup mrożone owoce jagodowe. Codziennie rozmrażaj po trochu i dodawaj dziecku do płatków śniadaniowych
? Na wierzchu kładź takie produkty, jak kiełbaski wegetariańskie, burgery z domowym sosem salsa ze świeżych pomidorów, mango, awokado, czerwonej cebuli i soku z limetki
? Do naleśników dodaj banany i/lub jagody
? Zamiast słodyczy kupuj suszone owoce
? Zawsze miej w zamrażarce paczkę mrożonych warzyw. Dodawaj je do gulaszów i zapiekanek
? Mroź owoce takie jak banany i winogrona, a potem podawaj jako słodycze
? Większość dzieci nie zje całego owocu, za to pochłonie z łatwością sałatki owocowe ? podawaj je z dodatkiem ryżu lub lodów sojowych (dostępne w sklepach ze zdrową żywnością)
? Do drugiego śniadania zawsze dodawaj owoc
? Użyj wyobraźni! Na całe jabłko dziecko kręci
głową, a na wycięte z niego jabłkowe postaci nie będzie się mogło
Nakładem wydawnictwa Galaktyka ukazał się również poradnik dla rodziców o żywieniu dzieci wegetariańskich autorstwa Magdaleny Sikoń, redaktorki portalu wegemaluch.pl:
