Możemy zachować świąteczne smaki, ale w mniej oczywistych formach.
Na świątecznym stole często królują dania bogate w przyprawy korzenne, orzechy bądź daktyle. Tradycyjnie podajemy np. piernik, pierogi i barszcz czerwony. Nie może zabraknąć także popularnego kompotu z suszu. Warto jednak niekiedy pokusić się o nieco mniej typowe dla tego okresu, a równie smaczne potrawy. Moje propozycje to pyszne klopsiki z soczewicy w sosie oraz korzenne ciasto z polewą orzechową.
Soczewicowe klopsiki w sosie przygotowuję z dodatkiem sporej ilości grzybów. Świetnie sprawdzą się tutaj pieczarki, borowiki i maślaki.
Gotowe danie podaję w towarzystwie kaszy gryczanej, którą można zamienić na ugotowane ziemniaki, makaron lub pieczywo. Na deser polecam upiec korzenne ciasto udekorowane polewą orzechową. Jest wyjątkowo wilgotne i aromatyczne. Najlepiej smakuje na drugi dzień w towarzystwie ulubionej kawy.
Klopsiki soczewicowe w sosie
Klopsiki
100 g soczewicy
1 cebula
3 ząbki czosnku
200 g grzybów
80 g mąki owsianej (mogą to być zmielone płatki)
1 łyżeczka kminu rzymskiego
0,5–1 łyżeczka soli
Pieprz
Sos
250 ml bulionu warzywnego
400 ml mleczka kokosowego
2–3 łyżki sosu sojowego
1 łyżeczka cebuli w proszku
1 łyżeczka musztardy
2–3 łyżki skrobi ziemniaczanej lub kukurydzianej
Sól i pieprz
1 łyżka wysuszonych i zmielonych grzybów, pietruszka, koperek (opcjonalnie)
Soczewicę gotujemy w wodzie do miękkości. Obieramy cebulę i czosnek, a następnie je drobno siekamy. Grzyby dokładnie oczyszczamy i kroimy w kostkę. Na patelni rozgrzewamy niewielką ilość oleju. Wrzucamy cebulę i smażymy ją, aż się zeszkli. Dodajemy czosnek, a następnie grzyby. Całość podsmażamy do momentu, aż grzyby staną się miękkie. Składniki doprawiamy kminem. Do malaksera wrzucamy soczewicę, mąkę owsianą, usmażone grzyby z cebulą i czosnkiem, jedną łyżeczkę soli i pieprz. Wszystkie składniki rozdrabniamy do uzyskania jednolitej masy. Pod koniec warto sprawdzić jej smak, w razie potrzeby możemy dodać więcej soli lub innych przypraw.
Piekarnik rozgrzewamy do temperatury 175 st. C. Z gotowej masy formujemy kuleczki wielkości orzecha włoskiego. Układamy je na blasze wyłożonej papierem do pieczenia i smarujemy oliwą. Klopsiki pieczemy ok. 30 min. Po 15 min warto obrócić je na drugą stronę, aby upiekły się równomiernie.
W trakcie pieczenia klopsików przygotowujemy sos. Do małego garnka wlewamy mleczko kokosowe, sos sojowy i bulion. Dodajemy cebulę w proszku, musztardę oraz opcjonalnie zmielone suszone grzyby. Całość podgrzewamy. Doprawiamy do smaku solą i pieprzem. Gdy sos zacznie się gotować, zagęszczamy go z wymieszaną z ok. 1–2 łyżkami zimnej wody skrobią.
Klopsiki podajemy z sosem oraz ziemniakami czy kaszą. Danie dekorujemy świeżą pietruszką lub koperkiem.
Ciasto korzenne z polewą orzechową
Ciasto
300 g mąki pszennej
70–100 g cukru trzcinowego
1–2 łyżeczki cynamonu
2 łyżeczki imbiru w proszku
1 łyżeczka kardamonu
1,5 łyżeczki proszku do pieczenia
0,5 łyżeczki sody oczyszczonej
100 ml melasy
125 g wegańskiego jogurtu
60 ml oleju roślinnego
250 ml wybranego mleka roślinnego
Polewa
Orzechy laskowe bez skórki
Gorzka czekolada i olej kokosowy (opcjonalnie)
Prostokątną foremkę wielkości 20×10 cm wykładamy papierem do pieczenia. Piekarnik rozgrzewamy do 175 st. C. W misce łączymy melasę, olej, jogurt, cukier, przyprawy, proszek do pieczenia oraz sodę oczyszczoną. Następnie wsypujemy mąkę, a na końcu dolewamy mleko. Całość dokładnie mieszamy.
Gotową masę wlewamy do wcześniej przygotowanej foremki i pieczemy ok. 50 min. Po tym czasie sprawdzamy za pomocą patyczka, czy ciasto jest suche – jeśli tak, to wyjmujemy je z piekarnika i odstawiamy do ostygnięcia.
Orzechy laskowe prażymy w piekarniku rozgrzanym do ok. 175–180 st. C. Zarumienione wyjmujemy z piekarnika i wrzucamy do malaksera.
Rozdrabniamy je, aż uzyskamy półpłynne masło orzechowe.
Ostygnięte ciasto dekorujemy masłem orzechowym. Jeśli chcemy, możemy dodatkowo polać je czekoladą. W takiej sytuacji rozpuszczamy w kąpieli wodnej kilka kostek z niewielką ilością oleju kokosowego.
- Tekst i zdjęcia: Agnieszka Pietroń
- Tekst ukazał się w numerze 12-1/2024-2025 Magazynu VEGE