Średniowieczne praktyki wobec zwierząt mogą budzić zdziwienie, zgorszenie, a nawet przerażenie. Paradoksalnie – w wyjątkowych okolicznościach – zrównywano je z ludźmi, ale zawsze w interesie tych ostatnich.
Opowiedzenie o tym, jak żyło się zwierzętom w wiekach średnich i w jaki sposób były postrzegane, to karkołomne zadanie. Po pierwsze okres ten trwał – przyjmując za historykami jako daty graniczne upadek cesarstwa zachodniorzymskiego, zdobycie Konstantynopola lub wyprawę Kolumba w poszukiwaniu morskiej drogi do Indii – ponad milenium. Choćby z tego powodu postrzeganie zwierząt w początkach średniowiecza różniło się od postaw późniejszych – manifestowanych w XIII w. lub w jesieni średniowiecza. Po drugie rekonstrukcja polegająca na śledzeniu średniowiecznych zjawisk i idei opiera się na analizie źródeł pisemnych o dość ograniczonym charakterze oraz na przekazie pośrednim – przede wszystkim przedstawieniach w sztuce religijnej i świeckiej. Dużo pola pozostaje także dla interpretacji, ale nawet tak ograniczona baza źródłowa pozwala dostrzec specyficzne dla tych czasów relacje zwierzęco-ludzkie.