Odpoczywanie to niełatwe zadanie. No właśnie, zadanie… Do wszystkiego podchodzimy dziś w kategorii celów, punktów do odhaczenia na naszej niekończącej się liście obowiązków. Jak się od tego na chwilę odciąć i znaleźć czas dla siebie? I dlaczego warto? W codziennym biegu trzeba znaleźć czas także na relaks.
Rano szybki prysznic, kawa i w pośpiechu jedziemy do pracy. Mało kto ma czas na celebrowanie śniadania czy kojący nerwy poranny spacer z psem. Żyjemy w biegu, wiecznie się śpieszymy, a kalendarze z codziennymi zadaniami pękają w szwach. Trzeba przecież sprostać tylu wyzwaniom… W końcu ambitni pracownicy, perfekcyjni rodzice, wielozadaniowe kobiety czy mocno zaangażowani partnerzy to skarb! Tylko czy w tym chaotycznym pędzie nie zapominamy o sobie i swoich potrzebach?
Ile czasu minie, zanim stracimy siły oraz motywację do działania? Jak długo wytrzymamy w kołowrotku?
Podstawą skutecznego i produktywnego działania jest odpoczynek. Ciało i umysł potrzebują regeneracji. Funkcjonując na co dzień na wysokich obrotach, musimy zadbać o odskocznię od pracy i codziennych trosk. Efektywny odpoczynek ukoi nasze nerwy, zrelaksuje umysł i utrzyma poziom motywacji. To taki naturalny doping, dzięki któremu niestrudzenie będziemy mogli podążać obranym wcześniej torem.
Wbrew pozorom nie jest to wcale proste. Po pierwsze nie jest łatwo znaleźć czas na relaks, a po drugie często nie przynosi on zamierzonych rezultatów. Skutecznego odpoczynku można się jednak nauczyć.
- Planuj czas wolny. Zapisujemy w terminarzach spotkania służbowe, wizyty u lekarza, obowiązki domowe czy imprezy urodzinowe. Warto zaplanować również czas na odpoczynek, który jest równie ważny. Nie jest tutaj istotna ilość, lecz jakość. Zaplanuj w ciągu dnia czas tylko dla siebie, a potem go wykorzystaj. Często wystarczy choćby 15 min, aby wyciszyć umysł i uzupełnić pokłady energii. Skuteczność odpoczynku zależy od tego jak ten czas spędzimy.
- Odpoczywaj świadomie i praktykuj mindfulness. Możemy spędzić kilka godzin na kanapie przed telewizorem lub z telefonem w ręku, ale i tak nie poczujemy się wypoczęci. Efektywny odpoczynek musi być świadomy. Skoncentruj się na tę choćby krótką chwilę, odłóż telefon i poproś dzieci o spokój. Wypij ulubioną kawę, poczuj jej zapach, delektuj się jej smakiem. Świadomie celebruj moment odpoczynku, odłącz się od natłoku myśli, doceń obecną chwilę. Podczas twojej kilkunastominutowej przerwy świat nie runie, a obowiązki nie uciekną, więc pokieruj myśli w zupełnie inną stronę, z dala od pracy i stresu.
- Stwórz swoje własne, relaksacyjne rytuały. Kwadrans we własnym towarzystwie z filiżanką kawy czy herbaty to miły i raczej uniwersalny sposób relaksacji dla wielu osób. Poszukaj własnych przepisów na skuteczny relaks, a potem stwórz z nich własne rytuały. Może to być domowe spa, np. kąpiel w pianie przy świecach, krótka chwila z ulubioną książką, pisanie dziennika czy medytacja. Posłuchaj siebie. Sprawdź, co lubisz, co sprawia ci przyjemność, i wprowadź to do swojego życia.
- Znajdź czas na robienie rzeczy, które kochasz. Wykonywanie czynności, które przynoszą nam satysfakcję, poprawia nastrój i pozwala umysłowi odpocząć, a dodatkowo zapewnia wzrost pozytywnej energii. Uwielbiasz fotografię, robótki DIY, marzysz o tym, żeby zacząć tworzyć bullet journal, ale nie masz na to czasu? Warto zaplanować choć jedną godzinę w tygodniu na hobby, dzięki któremu poczujesz się lepiej. Rozwój pasji i zainteresowań buduje wartość, budzi motywację do życia i podejmowania nowych wyzwań. Wróć do swoich starych pasji lub odkryj nowe, a życie stanie się odrobinę piękniejsze.
- Zmień otoczenie. Najlepszym sposobem na odstresowanie jest zmiana otoczenia, szczególnie jeśli w pracy spędzamy dużo czasu w jednym miejscu. Już zwyczajny spacer może zdziałać cuda, a jeszcze lepiej, gdy możemy pospacerować w parku, pośród soczystej zieleni. Udowodniono, że przebywanie na łonie natury pomaga łagodzić napięcie i okiełznać skołatane nerwy. Spacer w lesie czy weekendowy piknik w parku są ciekawymi alternatywami dla soboty spędzonej przed telewizorem lub w centrum handlowym.
- Postaw na aktywny wypoczynek. Nie tylko bierny odpoczynek ładuje nasze akumulatory. Warto postawić na ruch. Trening fizyczny powoduje wyrzut endorfin, dzięki którym czujemy się rewelacyjnie, wzmacnia mięśnie i naszą odporność i, co może wydawać się dziwne, może także powodować wzrost energii i pobudzenie organizmu. Ponadto ma zbawienny wpływ na zdrowie i pomaga utrzymać linię. Warto wybrać sport dopasowany do naszych predyspozycji – może to być wyciszająca joga, samotny jogging czy grupowe zajęcia fitness. Wybór jest ogromny. A jeśli naprawdę nie mamy czasu na fitness, klub to zawsze możemy pobiegać na osiedlu lub poćwiczyć z nagraniem z YouTube’a.
- Odłóż na chwilę telefon. Żyjemy w dwóch światach – realnym i wirtualnym. Nie ma co udawać, bez telefonu czy laptopa byłoby nam trudno funkcjonować. Za ich pośrednictwem rozmawiamy ze znajomymi, komunikujemy się służbowo, robimy zakupy, czytamy prasę, koordynujemy większą część naszego życia. Wiele osób przyznaje się do uzależnienia od swojego smartfona i social mediów. Odstawienie telefonu wbrew pozorom może powodować jeszcze większy stres. Nie chodzi o to, aby zamknąć telefon na klucz i odliczać z niecierpliwością czas kiedy dostaniemy go z powrotem. Chodzi o to, aby telefon nie zakłócał nam czasu przeznaczonego na odpoczynek. Relaksująca kąpiel czy spacer w lesie w akompaniamencie dźwięku powiadomień z facebookowego Messengera nie będą efektywne. Nasze myśli będą krążyć wokół wiadomości, których nie przeczytaliśmy. Wyciszmy czasem telefon i pozwólmy sobie ochłonąć oraz uspokoić szalejące w głowie myśli. Dodatkowo, jeśli korzystamy z telefonu przed snem, to koniecznie używajmy w tym czasie filtra światła niebieskiego, w który wyposażonych jest już wiele smartfonów. Filtr ten przygasza lub całkowicie dezaktywuje niebieskie subpiksele, które mogą powodować bezsenność. Po zastosowaniu filtra obraz staje się bardziej żółty i przyjemniejszy dla oczu.
- Wyluzuj! Oczywiście najprościej jest powiedzieć „nie martw się, nie stresuj”. Brzmi to jak złota rada na wszystko. Warto jednak zastanowić się, czy nie przesadzamy. Czy w niedzielę już zamartwiasz się poniedziałkiem, a pod koniec urlopu planujesz zadania w pracy? Problem ten dotyczy wielu ludzi… zwyczajnie nie pozwalamy sobie odpocząć. Dla niektórych osób „nic nierobienie” jest rzeczą wręcz niewykonalną, wielu jest w szponach pracoholizmu lub dąży do perfekcjonizmu w każdej dziedzinie życia. Ambicja to oczywiście pozytywna cecha, ale dobrze też jest czasem sobie odpuścić. W pracy, szczególnie gdy mamy dużo obowiązków, nie musimy się zgłaszać do kolejnego, nadprogramowego zadania. W domu dzieci nie muszą mieć codziennie domowego, wieloskładnikowego obiadu, nie będzie to koniec świata, jeśli raz zjedzą gotowe danie ze słoika. A nasze mieszkanie nie zawsze musi być idealnie przygotowane na test białej rękawiczki. Czasami zupełnie niepotrzebnie narzucamy sobie presję bycia najlepszą wersją siebie: w pracy, w domu, z związku. A może najlepsza wersja to ta szczęśliwa i zrelaksowana, która nie krąży wokół wymagań (czasem niepotrzebnych) wszystkich ludzi wokół? Odpoczywajmy i relaksujmy się bez poczucia winy, że ten krótki czas powinniśmy przeznaczyć na coś innego. Może lepiej zrezygnować z pogoni za byciem idealnym? Nieperfekcyjni, ale świadomi i szczęśliwsi będziemy lepszymi ludźmi.
- Ćwicz asertywność. Asertywność to umiejętność wyrażania własnego zdania i postaw w sposób otwarty, z poszanowaniem siebie i innych osób. Jest to zdolność, którą wykształcamy w relacjach z innymi ludźmi. Osoby mniej asertywne są bardziej uległe i łatwiej przyjmują na siebie zadania i prośby innych ludzi. Przedkładają potrzeby innych nad swoje. Nie bójmy się mówić „nie”, gdy wiemy, że nie damy rady lub spełnienie czyjejś prośby będzie nas kosztowało wiele energii i czasu, których nie mamy.
Nasze własne szczęście jest równie ważne, co szczęście bliskich nam osób, co więcej, jest nawet ważniejsze. Brzmi egoistycznie, ale dbanie o zdrowie i swoje potrzeby nie jest egoizmem. Nadmierny stres, który się kumuluje, musi w końcu znaleźć ujście. Może spowodować, że staniemy się drażliwi, konfliktowi, przygaszeni, a także może być przyczyną wielu chorób. Dbając o siebie, dbamy także o naszych bliskich, relacje z nimi i komfort ich życia. Poprzez efektywny relaks, zwiększamy także własną produktywność i kreatywność.
Lato to dla wielu z nas czas dłuższego odpoczynku. Nieważne, czy jedziemy na urlop do ciepłego kraju, spędzamy wakacje na działce czy w mieście. Ważne, żebyśmy wykorzystali czas wolny efektywnie. Jeśli nie jest to konieczne, nie czytajmy na urlopie służbowych e-maili, lepiej zabrać ze sobą książkę. Po wysłaniu znajomym zdjęć z wakacji wyłączmy na trochę internet i skupmy się na miejscu, w którym przebywamy. Celebrujmy nasze wakacyjne chwile i momenty relaksu, które możemy spędzić z bliskimi nam ludźmi. Gdy urlop będzie zbliżał się ku końcowi, nie „nakręcajmy się” na nowo, tylko na spokojnie, zrelaksowani, wróćmy do już nie tak stresującej rzeczywistości.
- Tekst: Karolina Czechowska
- Tekst ukazał się w wydaniu 7-8/2019 magazynu Vege