Nadchodzą coraz krótsze, coraz chłodniejsze i coraz bardziej deszczowe dni. Wraz z nimi zwykle przybywają również chrypka, katar i temperatura. Jak temu zaradzić?
Czy spożywane przez nas produkty mogą poprawić działanie układu immunologicznego? Na pytanie czytelnika odpowiada nasz dietetyk, Jakub Sobiecki.
Czy da się za pomocą diety zwiększyć odporność na infekcje? Jeśli tak, to w jaki sposób?
Maciej z Góry Kalwarii
Zarówno nasz ogólny stan zdrowia, jak i poszczególne składniki diety wpływają na funkcjonowanie układu odpornościowego. Już najbardziej podstawowa kwestia związana ze sposobem żywienia – utrzymywanie odpowiedniej masy ciała – sprzyja efektywnej odpowiedzi na pojawienie się w organizmie intruzów w postaci wirusów i bakterii.
Ta zależność prawdopodobnie w dużej mierze wynika z faktu, że osoby z nadwagą i otyłością zazwyczaj spożywają więcej tłuszczu ogółem, tłuszczu zwierzęcego, cholesterolu i białka zwierzęcego. Wszystkie te składniki osłabiają odpowiedź immunologiczną. Tak, nawet nazywane zdrowymi oleje wpływają niekorzystnie na pracę układu odpornościowego! Negatywnie efekty mają także duże ilości kofeiny i alkoholu.
Z kolei zawarte w pełnych produktach roślinnych fitozwiązki korzystnie oddziałują na możliwości walki z chorobą przez organizm. Różne grupy produktów charakteryzują się niepowtarzalnymi zestawami tych substancji, dlatego też najlepiej stosować urozmaiconą dietę, niemniej kilka z nich zasługuje na szczególną uwagę.
Za lekko ostry smak i zapach warzyw kapustnych odpowiadają glukozynolany, które pod wpływem rozdrabniania (krojenia, siekania lub bezpośrednio w jamie ustnej w wyniku żucia) są przekształcane w izotiocyjaniany. Te z kolei wpływają pozytywnie na pracę układu odpornościowego, mają właściwości antybakteryjne i antywirusowe, a dodatkowo coraz więcej badań podkreśla ich rolę w prewencji nowotworów.
Kolejna grupa produktów, na które warto zwrócić uwagę, to owoce jagodowe. Są one najbogatszym źródłem flawonoidów o działaniu antywirusowym, a także zawierają duże ilości chroniącej komórki układu odpornościowego przed uszkodzeniami witaminy C. Zimą i jesienią warto korzystać z mrożonek z truskawkami, malinami i jagodami. W tej formie dobrze sprawdzają się w koktajlach, a przy odpowiednio mocnym blenderze można je wykorzystać bez wcześniejszego rozmrażania.
Wiele korzystnych dla układu odpornościowego substancji znajdziemy też w czosnku i cebuli. Nie dajcie się jednak nabrać na suplementy zawierających ich ekstrakty. Badania wykazują, że one po prostu nie działają ani w zapobieganiu, ani w leczeniu przeziębienia. Kolejną ciekawą z punktu widzenia odporności grupą produktów są grzyby, w tym nawet najzwyklejsze pieczarki. Australijscy naukowcy wykazali w tym roku, że już po tygodniu spożywania ich 100 g dziennie o połowę wzrasta wydzielanie głównego przeciwciała obecnego w ślinie, stanowiącego jedną z podstawowych linii obrony organizmu przed ?intruzami.?
Kluczowym składnikiem mineralnym diety, niezbędnym dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, jest cynk. Wegetarianie mogą mieć większe problemy z pokryciem zapotrzebowania na ten pierwiastek niż osoby na diecie tradycyjnej. Z tego względu szczególnie istotne jest uwzględnienie w diecie roślin strączkowych, pełnoziarnistych produktów zbożowych oraz dodatku orzechów i pestek.
O czym jeszcze należy pamiętać? Może to oczywistość, ale unikanie kontaktu z chorymi i regularne mycie rąk naprawdę pomagają!
Autor: Jakub Sobiecki ? dietetyk Instytutu Happymore, współautor badania ?Ocena czynników ryzyka chorób krążeniowych u dzieci w wieku 2-10 lat odżywiających się dietą wegańską, wegetariańską i tradycyjną?, weganin.