Peter Singer należy do najbardziej wpływowych, a na pewno najbardziej rozpoznawalnych postaci ruchu prozwierzęcego na świecie. Jego ?Wyzwolenie zwierząt?, wydane w Polsce w 2004 roku to bez cienia przesady kamień milowy w walce o prawa zwierząt. Dzięki tej książce tysiące ludzi rozpoczynają nową walkę o lepsze jutro dla wszystkich zniewolonych i cierpiących zwierząt.
Ci właśnie ludzie – ich myśli i spostrzeżenia – są najważniejsi w nowej książce – ?W obronie zwierząt? wydanej pod redakcją Petera Singera.
To druga w Polsce książka Singera dotycząca bezpośrednio kwestii prozwierzęcych (po Wyzwoleniu zwierząt?). Musieliśmy na nią czekać aż 7 lat, ale warto było!
Tak naprawdę pozycja, którą wydawnictwo Czarna Owca prezentuje polskiemu czytelnikowi, jest drugim wydaniem książki, ale poszerzonym i uzupełnionym. Pierwsze ukazało się jeszcze w latach 80. Od tamtej pory, jak pisze Singer, ruch na rzecz praw zwierząt miał okazję rozrosnąć się i dojrzeć. To właśnie poglądy współczesnych aktywistów stara się zaprezentować Peter Singer w drugim wydaniu swojej książki.
Składa się na nią 18, podzielonych tematycznie, artykułów. W części pierwszej zatytułowanej ?Pomysły? prezentowane są teksty dotyczące wzajemnych powiązań pomiędzy utylitaryzmem a kwestią traktowania zwierząt. Dalej David de Grazia zastanawia się nad ideą osoby i za pomocą racjonalnej argumentacji poszerza jej definicyjne granice poza gatunek ludzki.
Problemy…
Kolejna część książki pod tytułem ?Problemy? zawiera trzy uaktualnione eseje z pierwszego wydania oraz dwa nowe artykuły. Autorzy analizują sytuację zwierząt na fermach hodowlanych, w laboratoriach oraz ich środowisku naturalnym. Szczególnie wart polecenia jest tekst Dale Jamieson ?Przeciwko ogrodom zoologicznym?. Jak pisze ?Ogrody zoologiczne wyrabiają w nas fałszywe poczucie naszego miejsca w porządku przyrody(…) To, czego uczą, jest nieprawdziwe i niebezpieczne (…)?. Temat zdaje się być wciąż traktowany marginalnie. Tym bardziej warto zapoznać się z artykułem.
W trzeciej części ukazane jest szerokie spektrum strategii walki o prawa zwierząt. Swoje teksty prezentują tacy aktywiści jak Martin Balluch, którego Singer nazywa ?jednym z najważniejszych rzeczników praw zwierząt na świecie?.
Balluch opisuje sukces austriackiej kampanii prozwierzęcej, na skutek której dzisiaj zakazany jest w tym kraju chów bateryjny. Aktywistom udało się również doprowadzić do wprowadzenie wielu przyjaźniejszych zwierzętom aktów prawnych.
Pod koniec rozdziału Singer prezentuje ?Dziesięć punktów dla aktywistów? Henrego Spiry, jednego z najskuteczniejszych aktywistów XX wieku.
Poszczególne punkty opatrzone są dodatkowym komentarzem Petera Singera, który na podstawie wieloletnich rozmów i wywiadów poszerza podejmowane przez Spirę kwestie.
Artykuł dotyczy m.in. prowadzenia kampanii, ale zwraca uwagę również na wypracowanie właściwych reguł w kontaktach z innymi ludźmi ? potencjalnymi sprzymierzeńcami.
Całość 350-stronicowej książki zamyka słowo końcowe Petera Singera i nota biograficzna o autorach.
?W obronie zwierząt? jest książką dla każdego. Jej formuła pozwala na niezobowiązującą lekturę poszczególnych rozdziałów, nie wymagając od nas czytania od deski do deski.
Osoby, dla których będzie to pierwszy kontakt z ideą praw zwierząt, od razu będą miały szansę zapoznać się z szerokim spektrum problemów, ale i rozwiązań dotyczących omawianego tematu. Tym, którzy są już wegetarianami lub weganami, książka pozwoli uzupełnić wiedzę o nowe, niezbędne wiadomości, a jednocześnie zmotywować do działania. Aktywistów zaś pomoże zainspirować do nowych przedsięwzięć. Jak bowiem pisze Singer, pomimo upływu lat ?wciąż nie mamy satysfakcjonującego uzasadnienia, dlaczego przynależność do naszego gatunku powinna być tak istotna z moralnego punktu widzenia?. Wydawnictwu Czarna Owca należą się wielkie brawa za doskonały wybór.
Emil Stanisławski
W obronie zwierząt
Peter Singer