Przewlekła egzema może stać się bardzo uporczywym problemem. Czy można złagodzić jej objawy za pomocą diety? Na pytanie naszego czytelnika odpowiada dietetyk magazynu ?Vege?.
Odpowiada: Małgorzata Sobczyk
Pod nazwą egzema kryje się kilka jednostek chorobowych różniących się objawami i metodami leczenia. Charakteryzują się one różnym stopniem wrażliwości na terapie dietetyczne, jednak związek żywienia z występowaniem schorzeń zapalnych (w tym egzemy) potwierdzają badania z udziałem emigrantów, którzy w miarę wydłużania się pobytu w nowym miejscu zamieszkania ?przejmują? ryzyko zapadalności na choroby tego typu.
Jedną z najczęstszych form egzemy jest atopowe zapalenie skóry, które wykazuje silny związek z występowaniem alergii pokarmowych. Badania sugerują, że wykluczenie z diety nabiału może u niektórych osób skutkować złagodzeniem przebiegu choroby lub nawet jej wyeliminowaniem. Co ciekawe, nie odnotowano u tych osób podwyższonego poziomu przeciwciał IgE, które świadczą o reakcji alergicznej na mleko i jaja. Może to tłumaczyć, dlaczego wielu badaczy zaprzecza istnieniu związku spożywania nabiału z występowaniem egzemy. Standardowe badania poziomu przeciwciał okazują się w tym przypadku zawodne.
Zawsze, gdy w grę wchodzi stan zapalny, należy rozważyć, czy przyczyną nie jest niedostateczne spożycie kwasów z rodziny omega 3 przy jednoczesnym nadmiernym spożyciu kwasów omega 6. To częsty problem u osób będących na diecie roślinnej. Jest to spowodowane głównie wysokim spożyciem olejów roślinnych oraz pestek przy niewielkim spożyciu siemienia lnianego, orzechów włoskich czy nasion chia, które są najlepszym źródłem kwasów omega 3 dla wegan. Warto się też zastanowić nad wprowadzeniem suplementacji kwasami omega 3 długołańcuchowymi EPA i DHA.
Zaobserwowano korzystny wpływ wprowadzenia adekwatnego dla potrzeb organizmu spożycia retinolu, wapnia, cynku i probiotyków w przypadku prewencji i łagodzenia przebiegu egzemy. O ile spożycie prekursorów witaminy A na diecie roślinnej nie jest problemem, często jadłospisy wegan i wegetarian są ubogie w wapń i cynk (również w przypadku osób spożywających nabiał). Dodatkowo jeżeli dieta nie jest suplementowana witaminą D, może dochodzić do dalszego upośledzenia wykorzystania wapnia przez organizm.
Kolejnym aspektem, który może mieć wpływ na rozwój egzemy, jest występująca u niektórych osób (częściej u kobiet) nadwrażliwość na nikiel. Na podstawie wyników badań przeprowadzonych w Łodzi oszacowano, że od początku lat 80. w. nastąpił około 20-proc. wzrost występowania nadwrażliwości na nikiel. Jest to powszechnie występujący w wielu produktach żywnościowych pierwiastek, którego koncentracja w pożywieniu rośnie wraz ze stopniem zanieczyszczenia rejonu uprawy. Średnie spożycie niklu na zachodniej diecie konwencjonalnej wynosi około 150 ?g na dzień, jednak wraz ze wzrostem spożycia soi i strączków, owsa, orzechów, warzyw korzeniowych, kakao oraz pieczywa i pozostałych zbóż ilość przyjmowanego dziennie niklu może wzrosnąć do 900?g. W przypadku osób z nadwrażliwością na ten składnik spożycie na poziomie 600?5600?g dziennie może skutkować wystąpieniem egzemy. Ze względu na wszędobylstwo niklu stosowanie diety niskoniklowej może być bardzo trudne oraz prowadzić do wystąpienia poważnych niedoborów składników odżywczych. Dlatego nie należy wprowadzać samodzielnie takich ograniczeń żywieniowych, zwłaszcza jeżeli nadwrażliwość na nikiel nie została potwierdzona badaniami.
Małgorzata Sobczyk – specjalista żywienia człowieka i dietetyki w Wegecentrum, autorka bloga zazarcie.blog.pl, weganka
Artykuł pochodzi z “Vege” nr 5/2015
Zamów prenumeratę magazynu “Vege”